Ngân hàng Nhà nước (NHNN) phát đi thông báo hạ lãi suất điều hành. Lý giải nguyên nhân cơ quan điều hành lựa chọn thời điểm này để hạ lãi suất, chuyên gia Bùi Quang Tín cho rằng một phần do bối cảnh nhiều Ngân hàng Trung ương đồng loạt giảm lãi suất điều hành, đặc biệt là Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed).

Ngày 15/3, Fed hạ lãi suất liên bang xuống 0 - 0,25%, từ mức 1 - 1,25% trước đó. Đồng thời, Fed triển khai chương trình nới lỏng định lượng khổng lồ trị giá 700 tỷ USD (mua trái phiếu chính phủ và trái phiếu được thế chấp) trong những tuần tới. Đồng thời, Fed cũng đưa ra các gói định lượng để kích thích nền kinh tế. Trước động thái này, NHNN không thể đứng ngoài.

Theo ông Tín, khi ngân hàng trung ương các nước hạ lãi suất điều hành tạo áp lực rất lớn cho NHNN, do đó Việt Nam cũng phải hạ lãi suất.

Mặt khác, chuyên gia này cho rằng hạ lãi suất điều hành vẫn là một trong những công cụ của NHNN để tác động đến nền kinh tế, dù nhu cầu của doanh nghiệp có thể cần nhiều yếu tố khác để tồn tại và phát triển. NHNN trước mắt phải làm hết sức trong khả năng.

NHNN hạ lãi suất điều hành trong bối cảnh Fed vừa hạ lãi suất và tung gói định lượng. Ảnh: NDH.

Nói thêm về tác động đến lạm phát của việc hạ lãi suất, ông Tín nhận định lạm phát 2 tháng đầu năm ở mức 5,91%, cao so với dự trù ban đầu và cùng kỳ các năm trước (khoảng 4%). Việc hạ lãi suất sẽ giúp áp lực lạm phát giảm đi. Tuy nhiên, dư địa để hạ lãi suất điều hành không nhiều vì mức lạm phát còn cao. Do đó, NHNN hạ lãi suất điều hành thấp hơn so với các nước.

Trong thời gian sắp tới, giá dầu, các sản phẩm mặt hàng cũng sẽ giảm, điều này cũng sẽ tạo điều kiện cho lạm phát giảm.

Tối 16/3, NHNN phát đi thông báo giảm lãi suất điều hành. Cụ thể, từ ngày 16/3, lãi suất tái cấp vốn giảm từ 6% xuống 5%/năm, lãi suất tái chiết khấu từ 4%/năm xuống 3,5%/năm.

Lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của NHNN đối với các ngân hàng giảm từ 7%/năm xuống 6%/năm. Lãi suất chào mua giấy tờ có giá qua nghiệp vụ thị trường mở giảm từ 4%/năm xuống 3,5%/năm.

NHNN giảm mức trần lãi suất huy động của tổ chức tín dụng (TCTD) đối với khách hàng loại không kỳ hạn 30 điểm cơ bản từ 0,8%/năm xuống còn 0,5%/năm, loại có kỳ hạn từ 1 thàng - 6 tháng 25 điểm cơ bản, từ 5%/năm xuống còn 4,75%/năm.

Lãi suất tối đa áp dụng đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng tại Quỹ tín dụng nhân dân, Tổ chức tài chính vi mô giảm từ 5,5%/năm xuống 5,25%/năm; lãi suất tiền gửi có kỳ hạn từ 6 tháng trở lên do TCTD ấn định trên cơ sở cung - cầu vốn thị trường.

Đồng thời, lãi suất cho vay ngắn hạn của TCTD đối với khách hàng thuộc 5 lĩnh vực ưu tiên cũng giảm 50 điểm cơ bản từ 6%/năm xuống còn 5,5%/năm.