Các bị cáo trong vụ án này gồm: Nguyễn Anh Quang, sinh năm 1976, Giám đốc Công ty TNHH đầu tư Minh Quang; Nguyễn Văn Trọng, sinh năm 1981, Giám đốc Công ty TNHH đầu tư vận tải Dầu khí Việt; Lê Sỹ Dũng, sinh năm 1981, Giám đốc Công ty cổ phần (CTCP) Đầu tư Dầu khí và Khoảng sản quốc tế PASC; Trần Văn Biển, sinh năm 1980, Giám đốc CTCP Đầu tư Dầu khí Việt.

Các bị cáo trên bị truy tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại điểm a khoản 4, Điều 139 – Bộ luật Hình sự năm 1999.

Theo cáo trạng của Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao, Công ty TNHH Đầu tư Minh Quang do Nguyễn Anh Quang làm Giám đốc và là người đại diện theo pháp luật. Ngoài ra, Quang còn thành lập và chỉ đạo điều hành 3 công ty khác, gồm: Công ty TNHH Đầu tư vận tải Dầu khí Việt, CTCP Đầu tư dầu khí và khoảng sản quốc tế PASC, CTCP Đầu tư Dầu khí Việt.

Quang thuê Nguyễn Văn Trọng, Lê Sỹ Dũng, Trần Văn Biển làm giám đốc 3 công ty này. Bằng thủ đoạn sử dụng pháp nhân các công ty trên, Quang đã chỉ đạo Dũng, Biển và Trọng ký các hợp đồng, chứng từ mua bán hàng hóa khống khí gas.

Mục đích là để Quang qua mặt Ngân hàng VIB và SeABank (Chi nhánh Hai Bà Trưng, Hà Nội) thông qua các hợp đồng, chứng từ khống sử dụng làm hồ sơ chứng minh mục đích sử dụng vốn và hồ sơ tài sản đảm bảo hình thành từ vốn vay, qua đó ký hợp đồng tín dụng.

Sau khi được các ngân hàng này giải ngân, Quang không sử dụng tiền để kinh doanh khí gas mà dùng trả nợ cho các khoản vay trước đó và chi tiêu cá nhân, đến nay không còn khả năng trả nợ.

Các bị cáo đã chiếm đoạt của Ngân hàng VIB Sở giao dịch số tiền hơn 82 tỷ đồng, chiếm đoạt của Ngân hàng SeABank (chi nhánh Hai Bà Trưng, Hà Nội) số tiền hơn 254 tỷ đồng và 1.236.620 USD . Tổng số tiền các bị cáo đã chiếm đoạt của các ngân hàng là hơn 360 tỷ đồng.

Trong quá trình điều tra, Cơ quan điều tra (CQĐT) xác định Nguyễn Thị Hương Giang (Phó Tổng Giám đốc Ngân hàng SeABank, kiêm Giám đốc Chi nhánh Hai Bà Trưng, Hà Nội) là người chỉ đạo cho Công ty TNHH Đầu tư Minh Quang vay vốn, ký các hợp đồng tín dụng, giấy nhận nợ và các hồ sơ thế chấp tài sản của Công ty Minh Quang và các công ty con.Bên cạnh đó, các bị cáo còn gian dối trong việc sử dụng nhiều hóa đơn mua bán không có thật để lập hồ sơ xin hoàn thuế GTGT và chiếm đoạt hơn 16,3 tỷ đồng tiền hoàn thuế GTGT.

Giang là người chỉ đạo nhân viên dưới quyền ký các hợp đồng thuê kho 3 bên, ký các biên bản thẩm định tài sản, các biên bản kiểm kê tài sản đảm bảo mà không cho nhân viên đi kiểm kê, giao nhận tài sản đảm bảo thực tế.

Nguyễn Thị Hương Giang đã bị Cơ quan Cảnh sát điều tra (CSĐT) Công an TP Hà Nội khởi tố bị can về tội “Vi phạm quy định cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” trong vụ án khác, hiện bị can đã bỏ trốn và đang bị truy nã. Do vậy, chưa làm rõ được hành vi phạm tội của Giang trong việc cho Quang vay tiền của Ngân hàng SeABank rồi chiếm đoạt.

Các cơ quan tố tụng đã quyết định tách phần liên quan đến trách nhiệm của cán bộ của SeABank ra để củng cố tài liệu, chứng cứ.

Trước đó, tháng 11/2012 Công an Hà Nội cũng đã tống đạt quyết định khởi tố một vụ án khác liên quan đến Nguyễn Thị Hương Giang vì hành vi tự ý ký và phát hành 12 chứng thư bảo lãnh trị giá 310 tỷ đồng, vượt quá thẩm quyền quy định, để ngoài hệ thống sổ sách, không có hồ sơ lưu, không thu phí, gây thiệt hại nghiêm trọng cho ngân hàng.

Liên quan đến vụ án, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra quyết định khởi tố bị can đối với 3 nhân viên Ngân hàng VIB về tội “Vi phạm các quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” do có thiếu sót trong quá trình nhận và quản lý tài sản đảm bảo là hàng hóa hình thành từ vốn vay, dẫn đến việc Nguyễn Anh Quang lợi dụng thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tiền của VIB.

Tuy nhiên, qua điều tra cho thấy hành vi sai phạm của các nhân viên ngân hàng này là do sự tin tưởng doanh nghiệp là khách hàng lớn, có mối quan hệ từ lâu, có uy tín với ngân hàng; đồng thời do đặc thù của loại hàng hóa thế chấp là khí gas hóa lỏng chỉ kiểm tra được số lượng trên cơ sở chỉ số thể hiện tại kho và bảng kê số liệu do doanh nghiệp cung cấp; các nhân viên này không tư lợi cá nhân… Mặt khác, Ngân hàng VIB đã thực hiện việc trích lập quỹ dự phòng rủi ro đối với khoản vay của công ty Minh Quang, không còn hạch toán dư nợ trên hệ thống; VIB cũng có văn bản đề nghị xem xét miễn trách nhiệm hình sự cho 3 nhân viên ngân hàng này.

Do đó, Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao đã ra Quyết định đình chỉ vụ án đối với 3 nhân viên ngân hàng VIB.

Dự kiến, phiên tòa xét xử sẽ được diễn ra trong 2 ngày, 22-23/7/2019.