Lộ trình siết tỷ lệ huy động ngắn hạn cho vay trung và dài hạn có hiệu lực vào tháng 10 năm nay có thể đẩy mức độ cạnh tranh về tiền gửi.

KBSC đánh giá lãi suất huy động sẽ tăng nhẹ trong trường hợp tín dụng hồi phục nửa cuối năm.

 Thanh khoản dư thừa khiến lãi suất liên ngân hàng và suất TPCP xuống mức thấp nhất từ trước đến nay.

Lãi suất cho vay có xu hướng giảm trong nửa đầu năm để hỗ trợ nền kinh tế và mặt bằng lãi suất đã đứng ở mức thấp nhất 10 năm qua.

Chứng khoán KB (KBSC) vừa có báo cáo về thị trường vĩ mô, kỳ vọng tăng trưởng tín dụng sẽ trở lại trong nửa cuối năm nay khi hoạt động sản xuất đang dần phục hồi sau dịch và mặt bằng lãi suất cho vay ở mức thấp trong nhiều năm qua nhờ định hướng chính sách của Ngân hàng Nhà nước (NHNN).

Dù vậy, nhu cầu tín dụng của nền kinh tế sẽ khó có thể phục hồi về trạng thái bình thường như trước khi dịch. Trong khi đó, khẩu vị rủi ro ở nhóm ngân hàng lớn có phần thận trọng hơn, thể hiện qua các kế hoạch kinh doanh được công bố trong mùa họp đại hội cổ đông gần đây. Qua đó, KBSC hạ dự báo tăng trưởng tín dụng trong năm nay xuống quanh 10% so với dự báo 13% đưa ra trước đó. 

Mặt khác, lãi suất huy động sẽ tăng nhẹ trong trường hợp tín dụng hồi phục. CTCK này đánh giá thấp khả năng NHNN sẽ hạ lãi suất điều hành thêm một lần nữa trong nửa cuối năm 2020 khi áp lực lạm phát đang có dấu hiệu tăng và hoạt động kinh tế trong nước đã dần hồi phục lại.

Xu hướng mặt bằng lãi suất huy động trong thời gian tới sẽ phụ thuộc 2 yếu tố chính là tốc độ tăng trưởng tín dụng trong 6 tháng cuối năm và lộ trình siết tỷ lệ huy động ngắn cho vay trung và dài hạn có hiệu lực vào tháng 10. 

Trong kịch bản cơ sở, KBSC cho rằng lãi suất huy động sẽ tăng nhẹ trong nửa cuối 2020 khi tăng trưởng tín dụng được kỳ vọng sẽ hồi phục và lộ trình siết tỷ lệ huy động ngắn hạn cho vay trung và dài hạn có hiệu lực vào tháng 10/2020 có thể đẩy mức độ cạnh tranh về tiền gửi và làm đảo chiều xu hướng lãi suất tiền gửi giảm.

Mặt bằng lãi suất xuống thấp nhất 10 năm

Thanh khoản hệ thống nửa đầu năm dồi dào, chênh lệch phần tăng thêm M2 và tín dụng luôn duy trì cao. Diễn biến này chủ yếu là do dịch bệnh khiến cầu tín dụng yếu đi rõ rệt do các doanh nghiệp đang gặp nhiều khó khăn, phải thu hẹp hoạt động sản xuất kinh doanh. Tăng trưởng tín dụng tính đến ngày 19/6 chỉ đạt 2,45%, thấp hơn nhiều so với mức 7% cùng kỳ năm 2019 trong khi tốc độ tăng M2 đạt 4,59%. Thanh khoản dư thừa đã khiến lãi suất liên ngân hàng và suất TPCP xuống mức thấp nhất từ trước đến nay. 

Để ứng phó với dịch Covid-19, NHNN quyết định hạ lãi suất điều hành 2 lần liên tiếp vào tháng 3 và tháng 5 với tổng mức giảm là 100 điểm cơ bản đối với lãi suất tái cấp vốn, và hạ trần lãi suất huy động ngắn hạn và trần lãi suất cho vay trong lĩnh vực ưu tiên. NHNN cũng yêu cầu các ngân hàng thương mại (NHTM) hỗ trợ doanh nghiệp gặp khó khăn về mặt thanh khoản, thông qua giảm lãi suất cho vay, giãn nợ và cơ cấu lại nợ.

Xét về tổng thể, các chính sách tiền tệ nhằm đối phó với dịch Covid-19 của NHNN vẫn tương đối thấp so với các nước trong khu vực và chủ yếu sử dụng nguồn lực từ các NHTM. Do vậy, mức tác động đến cung tiền là không nhiều như các quốc gia khác. KBSC đánh giá đây là những chính sách tương đối phù hợp với điều kiện kinh tế của NHNN, mang tính chất nới lỏng có kiểm soát nhằm tránh những hệ lụy về sau như lạm phát, nợ xấu và bong bóng giá tài sản (ví dụ: bất động sản) như giai đoạn 2009 – 2011.

Những nỗ lực của các NHTM để bù đắp cho sự cắt giảm lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng trong dịch Covid-19 thời gian gần đây đã đẩy lãi suất huy động ở kỳ hạn dài trên 6 tháng giảm rõ rệt trong giai đoạn cuối quý II để giảm chi phí vốn.

Lãi suất tiền gửi dài hạn trên 6 tháng đã giảm khoảng 50 điểm cơ bản tính từ đầu năm tại hầu hết các NHTM trong bối cảnh thanh khoản trong hệ thống luôn duy trì trạng thái dồi dào. Lãi suất cho vay cũng đã có xu hướng giảm nhẹ để hỗ trợ nền kinh tế và mặt bằng lãi suất đã đứng ở mức thấp nhất 10 năm qua.