Số liệu của Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) cho thấy, lãi suất huy động (LSHĐ) trung bình tiếp tục có diễn biến giảm nhẹ trong tháng 10/2021 đối với cả hai kỳ hạn 6 tháng và 12 tháng. Theo đó, trung bình LSHĐ 6 tháng và 12 tháng giảm lần lượt 0,01 và 0,06 điểm phần trăm, lần lượt xuống 4,70% và 5,50% vào cuối tháng 10.

Trong đó, nhóm ngân hàng thương mại cổ phần có quy mô lớn (vốn trên 5.000 tỷ đồng) tiếp tục điều chỉnh giảm lãi suất đối với cả 2 loại kỳ hạn trên trong tháng 10, lần lượt 0,04 và 0,14 điểm phần trăm, xuống còn 4,41% và 5,25%/năm.

Đối với ngân hàng thương mại cổ phần quy mô nhỏ (vốn dưới 5.000 tỷ đồng), LSHĐ của kỳ hạn 6 tháng được điều chỉnh tăng 0,02 điểm phần trăm, lên mức 5,39%/năm; trong khi LSHĐ kỳ hạn 12 tháng tiếp tục giữ nguyên ở mức 6%/năm.

Ngược lại, nhóm ngân hàng có gốc quốc doanh không thay đổi lãi suất tiết kiệm đối với cả 2 loại kỳ hạn 6 và 12 tháng trong tháng thứ 3 liên tiếp, duy trì ở mức 3,775% và 4,95%/năm.

Theo mẫu thống kê của BVSC, với cả 2 loại kỳ hạn 6 tháng và 12 tháng, LSHĐ thấp nhất đã giảm từ mức 3,7% và 4,5%/năm vào cuối tháng 9, xuống còn 3,6% và 4,3% vào cuối tháng 10. Trong khi đó, mức LSHĐ cao nhất vẫn đang được áp dụng ở mức 6,1%/năm đối với kỳ hạn 6 tháng và 6,8%/năm đối với kỳ hạn 12 tháng.

Như vậy, lãi suất trung bình 6 tháng và 12 tháng (theo mẫu thống kê) tới cuối tháng 10/2021 cùng tiếp tục giảm khoảng 0,5 điểm phần trăm so với cùng kỳ.

Mặt khác, chỉ số lạm phát CPI của Việt Nam đạt 1,81% trong 10 tháng đầu năm, thấp nhất kể từ năm 2016 tới nay. Với mặt bằng thấp này, BVSC dự báo lạm phát sẽ chỉ ở khoảng 2,5-3% cho năm 2021.

‘’Đây là một yếu tố tích cực, cho phép Ngân hàng Nhà nước tiếp tục duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng để kích thích nền kinh tế hồi phục trong những tháng cuối cùng của năm, đặc biệt khi nhiều tỉnh thành phố mới chỉ bắt đầu nới lỏng lệnh giãn cách từ đầu tháng 10’’, BVSC nhận định.

Trên cơ sở trên, nhóm phân tích đánh giá lãi suất ngân hàng sẽ tiếp tục duy trì ở mức thấp trong các tháng tới.

Trong bối cảnh lãi suất liên tục duy trì ở vùng thấp lịch sử, lượng tiền gửi dân cư chảy vào các tổ chức tín dụng đang chậm lại rõ rệt.

Theo số liệu của Ngân hàng Nhà nước đến cuối tháng 8, tiền gửi của khách hàng tại các tổ chức tín dụng tăng 4,17% so với đầu năm lên hơn 10,4 triệu tỷ đồng. Đây là mức tăng trưởng tiền gửi dân cư 8 tháng thấp nhất trong nhiều năm qua.

Trong đó, tiền gửi của dân cư cuối tháng 8 ở mức hơn 5,293 triệu tỷ đồng chỉ tăng 2,95% so với đầu năm và giảm so mức 2,97% ghi nhận vào cuối tháng 7. Như vậy, trong tháng 8, người dân rút ròng gần 1.000 tỷ đồng ra khỏi hệ thống ngân hàng.

Trước đó, lượng tiền gửi dân cư trong 8 tháng đầu năm liên tục tăng trưởng mạnh trong năm 2016 và 2017, lần lượt ở mức 15,4% và 12%. Tăng trưởng tiền gửi dân cư bắt đầu giảm mạnh trong hai năm tiếp theo khi chỉ đạt 8,47% vào năm 2018 và đến năm 2019 còn 8,39%; sang năm 2020 rơi xuống 5,46% và mới nhất là 2,97%.

Sự sụt giảm này cho thấy xu hướng giảm gửi tiền vào ngân hàng đã hình thành từ những năm trước trong bối cảnh lãi suất tiền gửi của Việt Nam liên tục giảm sâu.

Dữ liệu từ ngân hàng thế giới cho thấy, trong vòng 10 năm (2010 – 2020), lãi suất huy động tiền gửi bình quân tại Việt Nam đã giảm khoảng 10 điểm %, từ mức 14%/năm xuống còn 4%/năm. Đây là mức giảm mạnh nhất khu vực Đông Nam Á.

Lãi suất tiền gửi Việt Nam giảm mạnh nhất khu vực (Nguồn: World Bank)