Ngành ngân hàng có gói tín dụng 100.000 tỷ đồng cho lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao nhưng đến nay mới đạt 27.000 tỷ. Con số này "chưa phải là con số mong đợi", theo nhận định của Phó Thống đốc Đào Minh Tú.

Ngày 20/11, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã phối hợp với Báo Lao động tổ chức Hội thảo "Hiệp định EVFTA - Vai trò của ngân hàng trong hỗ trợ nông dân, doanh nghiệp đẩy mạnh sản xuất, xuất khẩu vào thị trường EU", tìm các giải pháp hỗ trợ các doanh nghiệp Việt tăng năng lực cạnh tranh, đẩy mạnh xuất khẩu sau khi Hiệp định EVFTA có hiệu lực.

TÍN DỤNG LĨNH VỰC NÔNG NGHIỆP , NÔNG THÔN TĂNG TRƯỞNG KHÁ

Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA) chính thức có hiệu lực được ví như "con đường cao tốc" dẫn hàng hóa Việt vào thị trường châu Âu, đặc biệt là các sản phẩm thế mạnh của Việt Nam là nông thủy sản.

Tuy nhiên, với những đòi hỏi khắt khe của thị trường EU, một mình doanh nghiệp hay người nông dân Việt Nam khó có thể tiến vào thị trường khó tính này, đòi hỏi một mối liên kết giữa ngân hàng - doanh nghiệp - nông dân trong chuỗi giá trị là con đường tất yếu chinh phục thị trường.

Năm 2020, mặc dù gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của dịch bệnh COVID-19, biến đổi khí hậu, hạn hán, xâm nhập mặn, bão lũ, dịch tả lợn châu Phi…, song tín dụng đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn vẫn có tăng trưởng khá.

Đến cuối tháng 10/2020 ước đạt trên 2,16 triệu tỷ đồng, tăng 6,5% so với cuối năm 2019, chiếm gần 25% tổng dư nợ tín dụng nền kinh tế.

Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú cho biết, cập nhật số liệu đến ngày 17/11, dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế đạt khoảng hơn 9 triệu tỷ đồng. Tốc độ năm 2020 có thể chậm hơn so với các năm trước do COVID-19 cũng như tác động của thiên tai, bão lũ.

Tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn đến 30/10 ước tăng 6,5% so với cuối năm 2019.

Tính đến nay, cho vay nông nghiệp - nông thôn đạt khoảng 2,16 triệu tỷ đồng; trong đó có 27.000 tỷ đồng cho lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, 5.000 tỷ đồng cho những doanh nghiệp tham gia vào chuỗi liên kết giá trị.

Phó Thống đốc Thường trực Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú. Ảnh: Tô Thế

Theo Phó Thống đốc Đào Minh Tú, cách đây 4 năm, tại một hội nghị ở TP.HCM, lãnh đạo Chính phủ đã giao cho ngành ngân hàng có ngay gói 50 nghìn tỷ đồng, sau đó nâng lên 100 nghìn tỷ cho lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao. NHNN đã có ngay gói này với sự hưởng ứng của các ngân hàng nhưng đến nay, dư nợ cho nông nghiệp công nghệ cao mới đạt 27.000 tỷ.

Đây "chưa phải là con số mong đợi", ông Đào Minh Tú đánh giá.

Để các chính sách tín dụng đối với nông nghiệp, nông thôn phát huy hiệu quả, dòng vốn chảy vào lĩnh vực này, vị lãnh đạo NHNN cho rằng cần có sự phối hợp của các bộ, ngành, địa phương như đẩy mạnh triển khai các nhiệm vụ giải pháp được giao tại các Nghị định của Chính phủ thúc đẩy phát triển nông nghiệp.

"Muốn xuất khẩu hàng hoá sang thị trường EU, chúng ta phải chấp nhận cuộc chơi là có sản phẩm chất lượng tốt, ứng dụng khoa học công nghệ cao. Doanh nghiệp Việt  muốn "làm ăn lớn" thì phải có nguồn vốn để đầu tư lớn. Về phía mình, nhận thức được điều này, ngành ngân hàng luôn hỗ trợ tối đa cho nông dân, doanh nghiệp", Phó Thống đốc Đào Minh Tú khẳng định.

ĐẦU TƯ TÍN DỤNG CHO NÔNG NGHIỆP CÔNG NGHỆ CAO CÒN HẠN CHẾ

Theo bà Hà Thu Giang, Phó Vụ trưởng Vụ Tín dụng và Các ngành kinh tế (NHNN), việc phát triển ứng dụng công nghệ cao, liên kết trong nông nghiệp được coi là một xu hướng tất yếu và là một trong những giải pháp then chốt trọng tâm, nhằm nâng cao hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp, hướng tới sự phát triển nông nghiệp bền vững trong thời kỳ hội nhập quốc tế.

Thời gian qua, NHNN đã ban hành, triển khai nhiều chính sách để hướng dòng vốn tín dụng vào lĩnh vực này và đạt được nhiều kết quả tích cực. Đến nay đã có trên 80 tổ chức tín dụng và 1.181 quỹ tín dụng nhân dân tham gia cho vay nông nghiệp nông thôn với địa bàn rộng khắp cả nước.

Tính bình quân giai đoạn 2016-2019,tăng trưởng tín dụng đối với lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn đạt 19,83%,cao hơn mức tăng 16,02% tín dụng chung của nền kinh tế.

Mặc dù tín dụng đầu tư cho nông nghiệp nông thôn tăng trưởng tích cực nhưng theo lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, đầu tư tín dụng với các mô hình liên kết phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao còn nhiều hạn chế.

Theo Chuyên gia kinh tế trưởng BIDV Cấn Văn Lực, việc phát triển, ứng dụng công nghệ cao vào lĩnh vực nông nghiệp cũng còn nhiều hạn chế, tồn tại, như chính sách ứng dụng công nghệ cao chưa được cụ thể hóa và chưa được nhất quán thực hiện, nên chưa thu hút được nguồn lực đầu tư cho lĩnh vực này.

Do đó, Chính phủ cần tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành có liên quan xây dựng và hoàn thiện hệ thống các kênh thông tin dự báo về thị trường, giá cả nông sản nhằm giúp nông dân và doanh nghiệp có định hướng sản xuất, tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp ổn định.

TẬN DỤNG TỐI ĐA CƠ HỘI TỪ EVFTA

Theo TS Nguyễn Quốc Toản – Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn), để giúp nông dân, doanh nghiệp tận dụng tối đa cơ hội từ EVFTA, cần phải chuyển dịch mạnh mẽ trong cơ cấu sản xuất.

Cụ thể, theo ông Toản, lâu nay nông nghiệp Việt Nam được xác định có vai trò trụ đỡ cho nền kinh tế. Bởi, sản xuất nông nghiệp đảm bảo an ninh lương thực, thực phẩm cho đất nước, có trách nhiệm với quốc tế; đóng góp hiệu quả vào tăng trưởng kinh tế đất nước; phát huy lợi thế so sánh quốc gia. Đồng thời là yếu tố nền tảng, ổn định để hội nhập kinh tế quốc tế, nhất là tận dụng cơ hội, vượt qua thách thức của các FTAs.

TS Nguyễn Quốc Toản – Cục trưởng Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn). Ảnh: Tô Thế

Để tận dụng tối đa cơ hội xuất khẩu sang thị trường EU, ông Toản cho biết, thời gian vừa qua, ngành nông nghiệp tích cực chuyển dịch mạnh mẽ trong cơ cấu sản xuất.

"Ngành nông nghiệp, thời gian vừa qua cũng tích cực phát triển hợp tác, liên kết sản xuất theo chuỗi. Theo thống kê, đến tháng 10.2020, cả nước đã phát triển mô hình chuỗi với 1.636 chuỗi, bao gồm 2.346 sản phẩm và 2.991 địa điểm bán sản phẩm đã kiểm soát theo chuỗi. Có sự tham gia mạnh mẽ của hơn 13.038 doanh nghiệp, 16.000 hợp tác xã, trong đó nhiều tập đoàn sản xuất nông nghiệp lớn", TS Toản chia sẻ.