Việc cầm cố sổ tiết kiệm vay vốn không mới và hầu hết được các nhà băng chấp nhận. Do việc rút tiền trước hạn sẽ chịu phạt lãi suất hoặc tính theo lãi suất không kỳ hạn với mức thấp, khách hàng gửi tiền khi có nhu cầu vốn ngắn hạn thường có xu hướng cầm cố chính sổ tiết kiệm để vay.
Hành vi này, theo Ngân hàng Nhà nước, đã vi phạm quy định về giải ngân vốn vay. Theo Điều 7 Nghị định 39 về hoạt động cho vay, một khoản vay là hợp lệ nếu có đầy đủ 5 yếu tố, trong đó bao gồm mục đích vay và phương án sử dụng vốn.
Trước thực tế trên, Chánh thanh tra giám sát ngân hàng đã có cảnh báo các tổ chức tín dụng, yêu cầu kiểm soát các khoản vay, mục đích sử dụng vốn, đặc biệt là việc giải ngân khoản vay có bảo đảm bằng sổ tiết kiệm. "Ngân hàng Nhà nước sẽ xử lý nghiêm các tổ chức tín dụng cố tình vi phạm", văn bản từ cơ quan quản lý viết.
Từ cuối năm 2018 đến nay đã xuất hiện một số trường hợp lừa đảo, khách hàng vẫn giữ sổ tiết kiệm nhưng tiền đã bị rút thông qua các khoản vay cầm cố, hoặc có trường hợp khách hàng thông đồng với nhân viên tín dụng làm giả sổ tiết kiệm, giả chữ ký để rút "khống" tiền.
Minh Sơn