Ngân hàng TMCP Xuất Nhậu Khẩu (Eximbank - EIB) sẽ tổ chức ĐHĐCĐ thường niên vào sáng nay (30/6). Đây là cuộc họp được nhiều cổ đông trông chờ, để sớm giải quyết được những mâu thuẫn trong nội bộ ban lãnh đạo và các nhóm cổ đông.

Trước thềm ĐHĐCĐ, Eximbank bất ngờ thông báo thay Chủ tịch HĐQT, ông Yasuhiro Saitoh lên giữ vị trí này thay cho ông Cao Xuân Ninh. Trong khi đó, ngân hàng cũng đã không có Tổng giám đốc trong hơn 1 năm, hiện ông Nguyễn Cảnh Vinh vẫn giữ chức Quyền TGĐ ngân hàng. 

Trong hơn 1 năm qua, việc tranh chấp giữa các nhóm cổ đông đề cử người ngồi vào ghế chủ tịch HĐQT đã trở nên quá quen thuộc. Bởi vậy mà chỉ hơn 1 năm, có tới 4 người ngồi vào vị trí này: ông Lê Minh Quốc, bà Lương Thị Cẩm Tú, ông Cao Xuân Ninh, ông Yasuhiro Saitoh. Trong khi không khó để suy đoán nhóm cổ đông đứng sau ông Quốc, bà Tú, ông Ninh; thì với ông Yasuhiro Saitoh lại khác. 

Ông Yasuhiro Saitoh, mang quốc tịch Nhật Bản là người ngoại quốc đầu tiên lên giữ vị trí Chủ tịch HĐQT ở Eximbank. Sumitomo Mitsui Banking Corporation (SMBC) - cổ đông Nhật nắm 15% vốn tại ngân hàng đã đề cử ông Yasuhiro Saitoh tham gia vào HĐQT Eximbank vào năm 2015. Bởi vậy, không ít người cho rằng tân chủ tịch Eximbank là người đại diện cho cổ đông SMBC. 

Tuy nhiên, sự thật không phải vậy. Trong văn bản yêu cầu Eximbank họp cổ đông bất thường, SMBC đã đề cập tới 2 vấn đề cần thảo luận là yêu cầu bãi nhiệm ông Yasuhiro Saitoh và giảm số lượng thành viên, bỏ phiếu tín nhiệm đối với HĐQT. 

Trước đó, tháng 5/2019, SMBC đã có thông báo gửi đến Eximbank khẳng định, kể từ ngày 18/5/2019, ông Yasuhiro Saitoh không phải là một viên chức, nhân viên, người được ủy quyền hay đại diện của SMBC với tư cách là thành viên HĐQT hoặc một chức vụ nào khác tại Eximbank.

"Để tránh hiểu nhầm, ông Yasuhiro Saitoh không phải là đại diện hoặc người được ủy nhiệm và không được trao quyền hành động thay mặt cho SMBC. Xuất phát từ bản chất mối quan hệ pháp lý giữa SMBC và ông Yasuhiro Saitoh, trong bất kỳ trường hợp nào, SMBC không chịu trách nhiệm về bất kỳ hành động nào của ông Yasuhiro Saitoh với tư cách là thành viên của HĐQT hay bất kỳ chức vụ nào mà ông Yasuhiro Saitoh nắm giữ tại Eximbank", SMBC nêu rõ trong văn bản.

Song song việc chấm dứt mối quan hệ với ông Yasuhiro Saitoh, SMBC cũng đã rút ủy quyền ông Yutaka Moriwaka - thành viên HĐQT từ ngày 9/12/2019. Từ đó đến nay, SMBC cũng chưa cho biết sẽ đề cử ai thay thế ông Yutaka Moriwaki trong thời gian sắp tới. 

Nhìn lại phiên họp ĐHĐCĐ thường niên năm 2019 lần thứ 2 của Eximbank (21/6/2019), người đại diện cho SMBC đứng ra tham dự và phát biểu ý kiến tại cuộc họp cũng là một người khác chứ không phải ông Yasuhiro Saitoh hay ông Yutaka Moriwaki. 

Có thể, ban đầu SMBC đề cử 2 vị này vào HĐQT Eximbank với mong muốn củng cố tiếng nói của mình tại ngân hàng nhưng cuối cùng lại không được như ý. 

Cục diện cổ đông Eximbank cũng đang là bí ẩn khi trong năm 2019 có sự chuyển giao lượng lớn cổ phiếu EIB. Nhóm cổ đông liên quan Nam A Bank được cho đã thoái vốn khỏi Eximbank, song bên nhận chuyển nhượng là ai đến nay vẫn chưa lộ diện. 

Vậy hiện tại, nếu không phải SMBC thì ông Yasuhiro Saitoh đang là người của nhóm cổ đông nào? Câu hỏi này có thể sẽ được hé lộ tại cuộc họp ĐHĐCĐ của ngân hàng.