Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao vừa hoàn tất cáo trạng truy tố ông Trần Phương Bình, nguyên là Phó Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Tổng giám đốc, Chủ tịch Hội đồng tín dụng Ngân hàng TMCP Đông Á ( DongABank - DAB) và 11 bị can là cấp dưới thực hiện hành vi gây thiệt hại cho DAB hơn 8.827 tỷ đồng.

Cáo trạng nêu, DAB được thành lập năm 1992, đến nay đã 39 lần thay đổi Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh, có vốn điều lệ 5.000 tỷ đồng; 100% cổ đông trong nước, cổ đông sáng lập chiếm 13,21% và cổ đông thường chiếm 86,79%. Trong đó, nhóm gia đình Trần Phương Bình chiếm 10,24%; nhóm CTCP vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ) chiếm 7,7%; nhóm CTCP Xây dựng Bắc Nam 79 chiếm 12,73%; Văn phòng Thành ủy TP.HCM chiếm 12,79%.

Ông Bình giữ chức Tổng giám đốc DAB từ ngày 25/3/1998 đến ngày 20/8/2015, Chủ tịch Hội đồng tín dụng DAB từ ngày 19/1/2006 đến ngày 20/8/2015.

Ngày 23/7/2015, Cơ quan Thanh tra Giám sát Ngân hàng Nhà nước ( NHNN ) có Kết luận thanh tra số 20 kết luận một số sai phạm xảy ra tại DAB: Tổng dư nợ là 20.233 tỷ đồng, trong đó 123 khách hàng dư nợ 19.644 tỷ đồng, tập trung chủ yếu vào 9 nhóm khách hàng và cá nhân liên quan với tổng dư nợ là 19.414 tỷ đồng; trong số này có 7.960 tỷ đồng là nợ khó thu hồi và hơn 5.600 tỷ đồng là nợ không có khả năng thu hồi.

Ngày 13/8/2015, NHNN có Quyết định số 69 kiểm soát đặc biệt DAB. Theo yêu cầu của Ban kiểm soát đặc biệt NHNN tại Công văn số 63 ngày 21/8/2015, trong các ngày 21 và 22/8/2015, DAB đã tiến hành kiểm tra kho quỹ trên toàn hệ thống, kết quả kiểm tra xác định: Kho quỹ Hội sở DAB thiếu hụt hơn 2.089 tỷ đồng và 62.154,8 lượng vàng; kho quỹ DAB Sở giao dịch thiếu hụt 416,7 tỷ đồng.

Ngày 20/8/2015, Cục Thanh tra Giám sát NHNN có Văn bản số 271, ngày 7/9/2015 Ban kiểm soát đặc biệt DAB có Văn bản số 01 và ngày 17/5/2016 DAB có Văn bản số 57 chuyển hồ sơ vụ việc có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự theo Kết luận thanh tra số 20 ngày 23/7/2015 của Cơ quan Thanh tra Giám sát NHNN đến Công an TP.HCM. Cơ quan này chuyển hồ sơ đến Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an để tiến hành điều tra theo thẩm quyền. Ngày 9/12/2016, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố các bị can để điều tra.

Giai đoạn I vụ án đã xét xử ông Trần Phương Bình và các đồng phạm về các tội Cố ý làm trái quy định của Nhà nước về quản lý kinh tế gây hậu quả nghiêm trọng, Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt tài sản, Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng, quy định tại Điều 165, 280, 285 BLHS năm 1999, xảy ra tại DAB.

Giai đoạn II vụ án điều tra làm rõ sai phạm của ông Bình và đồng phạm liên quan đến các khoản vay thuộc 5 Nhóm khách hàng (gồm: Hiệp Phú Gia, Đồng Tiến, M&C, Tân Vạn Hưng và Lê Anh Tuấn - Nguyễn Thị Ngọ) và việc Trần Phương Bình chuyển 500.000 USD cho Nguyễn Thiện Nhân để chi phí thuê tư vấn tìm đối tác mua hoặc đầu tư vào DAB. Cơ quan điều tra tạm dừng xác minh thu tài liệu liên quan đến các khoản vay của 3 Nhóm khách hàng (gồm Đặng Phước Dừa, Phát Đạt và 586), do Nhóm khách hàng Đặng Phước Dừa và Nhóm khách hàng Phát Đạt đang trả nợ đúng hạn theo phương án đã được DAB và NHNN phê duyệt.

Cụ thể, căn cứ vào các tình tiết và chứng cứ thu thập được, cáo trạng kết luận, trong khoảng thời gian từ năm 2007 đến 2013, với vai trò là Tổng giám đốc, Phó Chủ tịch Hội đồng Quản trị và Chủ tịch Hội đồng tín dụng DAB, ông Trần Phương Bình đã chỉ đạo 11 bị can trong vụ án và các đối tượng liên quan khác thực hiện hành vi phạm tội gây thiệt hại cho DAB hơn 8.827 tỷ đồng.

Trong đó hành vi Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng, hoạt động khác liên quan đến hoạt động ngân hàng, cho 4 Nhóm khách hàng (gồm Hiệp Phú Gia, Đồng Tiến, M&C, Tân Vạn Hưng) gây thiệt số tiền hơn 8.751 tỷ đồng; hành vi Lạm dụng chức vụ, quyền hạn chiếm đoạt số tiền hơn 75 tỷ đồng.

Các hành vi vi phạm nêu trên của các bị can là nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng DAB tại thời điểm ngày 31/12/2015: Lỗ lũy kế 31.076 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu âm 25.451 tỷ đồng và tổng tài sản thực chỉ còn 47.011 tỷ đồng.

Dự kiến vụ án DongABank giai đoạn 2 sẽ được TAND TP.HCM đưa ra xét xử trong tháng 3 tới.